"CHUYẾN HÀNG MƯA" - TỰ TRUYỆN CỦA NHỮNG NGƯỜI CÔNG NHÂN CẢNG

(Bến Cảng)

Xuất thân từ công nhân cảng, Nguyễn Quốc Hùng đến với làng văn từ tốn và khiêm nhường như chính con người anh. Hiền lành, ít nói và nụ cười luôn thường trực trên khuôn mặt dạn dày sóng gió.

“Chuyến hàng mưa” là tiểu thuyết đầu tay của anh.

Người ta thường nghĩ người công nhân bến cảng là vất vả, cánh lưng cong như cánh buồm để quai vác hàng tạ hàng trên vai, hơi sức nữa đâu để lãng mạng, để thích thơ văn, song với Nguyễn Quốc Hùng thì khác. Anh tâm sự, nhiều khi phải giấu mình vào chỗ khuất nào đó để viết một ý tưởng thoảng qua hoặc ghi lại những điều mình quan sát được, nếu không mọi người nhìn thấy lại cho là “dở hơi”. Nguyễn Quốc Hùng ghi chép lại những sự việc đời thường, những sinh hoạt riêng tư trong cuộc sống của những người công nhân bốc vác để dựng lên một “Chuyến hàng mưa” như tự truyện của những người công nhân ấy.

Đúng như tựa đề của cuốn tiểu thuyết, xuyên suốt bẩy chương truyện là những cơn mưa kéo dài không dứt, những cơn mưa ào ạt, xối xả đáp xuống cuộc đời của những số phận người công nhân bốc vác trong một góc cảng Hải Phòng. Tâm điểm là nhân vật Tương xuất thân từ một anh nông dân ra thành phố. Những niềm vui, nỗi buồn trong cuộc sống tập thể, những thăng trầm biến đổi trong công việc làm thay đổi con người Tương, biến một người nông dân ù lỳ trở thành con người đa đoan, tính toán và đôi khi lừa lọc, gian ngoan. Đan xen giữa cảnh thành thị là cảnh nông thôn, làng quê tưởng như yên bình nhưng cũng đầy sóng gió. ở đâu con người cũng lấy danh lợi để làm mục tiêu cho mình hướng tới. Cảnh vật lộn kiếm kế sinh nhai dưới những hầm hàng, cũng như chuyện kiếm một chân trong làng để rồi mưu lợi, “Chuyến hàng mưa” tái hiện gần như nguyên vẹn một giai đoạn biến động của xã hội. Những con người thật thà, thô kệch như Phiện “gù”, đa mưu, tính toán như Ngọc “chột”, lừa lọc như Đoan “khê”... cũng đều là những nhân vật trong cuốn phim tường thuật lại cảnh sống của những những người làm nghề bốc vác. Cuộc đời của họ gắn với những lô hàng, những con tầu và những người đàn bà mà xã hội đưa đẩy tới như Mong, Huệ “vịt”, Liên “khờ”...

Dọc theo tập tiểu thuyết, dường như trời chưa bao giờ tạnh ráo và khô khan được vài ngày. Nếu có chỉ là những tia nắng chợt lóe lên rồi lại nhanh chóng nhường cho những đám mây đen, những cơn mưa ràn rạt tuôn làm ngập lụt cuộc sống của những người như Tương. Tưởng như chẳng bao giờ họ có thể thoát ra khỏi những cơn mưa ấy cũng như toan tính đời thường, biến động của xã hội để trở thành những người “cao sang” như mong ước của Tương. Những cơn mưa đầy biến động cũng như cuộc đời của con người vậy. Song một thông điệp Nguyễn Quốc Hùng muốn gửi gắm đằng sau cuốn tiểu thuyết này là: (xin trích đoạn đối thoại giữa Tương và ông Phiện)

-Anh sống an phận lắm.

-Đúng thế, bởi tôi biết khả năng của tôi chỉ có thế. Lưng tôi cong gập xuống chẳng qua tôi muốn làm hết cái khả năng tôi có để kiếm đồng tiền. Và tôi cũng biết đôi vai tôi chẳng gánh được gánh tiền nặng. Thôi thì còn nhiều điều vui nữa trong cuộc đời mình cố tìm lấy để tận hưởng.

-Còn niềm vui gì nữa?

-Cái đó tôi không trả lời được và chú cũng tự tìm thấy.

Hết những cơn mưa trời lại nắng và Tương đã tìm được đường về khi trót lạc sang một thế giới không phải dành cho anh, tìm được niềm vui của một cuộc sống thấm đậm tình người.

Nguyễn Quốc Hùng đến với văn chương từ lâu nhưng mới đầu chỉ coi việc viết lách là một thú vui trong cuộc sống, cho tới khi là hội viên câu lạc bộ sáng tác văn học trẻ và rồi là hội viên hội văn học Hải Phòng (nay là hội nhà văn Hải Phòng) thì trách nhiệm của người cầm bút được Nguyễn Quốc Hùng đề cao hơn và chất lượng những tác phẩm ngày được coi trọng. Nhiều sáng tác của anh được đăng tải trên các ấn phẩm văn học như: tạp chí Cửa Biển, Tạp chí Văn, Văn nghệ trẻ... và không ít tờ báo, tạp chí trung ương và địa phương sử dụng truyện ngắn của Nguyễn Quốc Hùng trong chuyên mục truyện ngắn của mình. Tâm sự với bạn bè, Nguyễn Quốc Hùng bộc bạch về cuốn tiểu thuyết thứ hai đang viết, đó là câu chuyện về chính bản thân và cái làng quê nhỏ bé, nghèo nàn của mình được nhìn nhận qua lăng kính của một người viết văn. Chắc chắn cuốn tiểu thuyết này sẽ được mọi người chờ đón như tình cảm dành cho tác giả của nó - người công nhân cảng yêu văn Nguyễn Quốc Hùng.

                                                                                                    Phạm Thị Thùy Linh

                                                                                                (Báo Hải Phòng cuối tuần)